Paradoks prewencji: dlaczego się nam nie udaje?

Większość ludzi myśli o swoim zdrowiu i nierozłącznie z nim związanym ruchu, dopiero po tym, jak przydarzy im się uraz. To reaktywne podejście jest w rezultacie bardzo drogie. Biorąc pod uwagę wydatki związane z usługami medycznymi, około medycznymi, transportem, kosztem sprzętu, i nieobecności w pracy kwota robi się znaczna. A zamiast tej drogi można wybrać drogę prewencji.
Szokujące jest to, że tylko 12 procent dorosłych Amerykanów ma podstawowe umiejętności w zakresie wiedzy o zdrowiu. Poziom zaawansowania tej wiedzy jest powiązany z czynnikami determinującymi zdrowie, takimi jak wykształcenie i dochód. Niższy poziom wiedzy zdrowotnej może prowadzić do nietrafnego wyboru i błędnej oceny informacji zdrowotnych online, co wzmacnia kłamliwe i błędne przekonania i założenia. Jedno z badań wspomniało, że ponad 35,61% respondentów zgłosiło, że mieli do czynienia z „dużą ilością” wprowadzających w błąd informacji zdrowotnych w mediach społecznościowych, a dodatkowe 45% zgłosiło, że widziało „znaczną” ilość dezinformacji zdrowotnych. Biorąc pod uwagę liczne, wprowadzające w błąd źródła oraz niski poziom ogólnej wiedzy na temat zdrowia, pogarszanie się stanu zdrowia społeczeństwa jest nieuniknione.
Problemem nie jest tylko sama dostępność do wiedzy, ale i jej przystępność. Żargon medyczny tworzy bariery w dotarciu do szerokiego grona. Wiarygodne zasoby pozostają często rozproszone, płatne i dostępne tylko dla wybranych grup zawodowych lub branżowych. Sytuacji nie ułatwia także strefa ubezpieczeń zdrowotnych, większość planów ignoruje profilaktykę w formie fizjoterapii, a mniej niż 20% oferuje pokrycie jej kosztów.
Współczesny model opieki zdrowotnej sam w sobie generuje problemy, które pojawiają się na masową skalę. Szkoły i miejsca pracy rzadko stawiają edukację zdrowotną na pierwszym miejscu w swoich planach profilaktycznych. Budujemy w ten sposób kolejne pokolenia, które nie rozumieją podstawowej mechaniki ciała, mają problemy z uprawianiem sportu i ogólnie ze świadomym ruchem.
Musimy przejść od opieki reaktywnej do proaktywnej. Wyobraź sobie świat, w którym:
- Edukacja zdrowotna o świadomym wysiłku jest tak powszechna jak podstawowa higiena
- Zapobieganie jest ważniejsze i bardziej opłacalne finansowo niż leczenie i wszelka specjalistyczna pomoc medyczna
- Jakościowe informacje o zdrowiu i ruchu są dostępne dla każdego
- Polisy ubezpieczeniowe wspierają opiekę proaktywną, a pacjentom przynosi ona korzyści finansowe.
Koszt bezczynności jest ewidentny: populacja coraz bardziej podatna na możliwe do uniknięcia urazy i przewlekły ból. Rozwiązanie jest proste, pierwszy krok to włączenie edukacji w zakresie świadomego ruchu do podstawy programowej w zakresie zdrowia publicznego.
Pytanie nie brzmi, czy możemy sobie pozwolić na inwestowanie w profilaktykę, ale czy możemy sobie dalej pozwolić na jej brak? Poprawa wiedzy w zakresie zdrowia jest ogromną wartością, która bezpośrednio przekłada się na zdrowie całej populacji.
Źródła:
- Fernandes, L.G., Mescouto, K.A., Costa, L.O.P. et al. Ways public health users interact with online health information: a qualitative study. Health Technol. 13, 905–913 (2023). https://doi.org/10.1007/s12553-023-00784-w
- Chandrasekaran R, Sadiq T M, Moustakas E Racial and Demographic Disparities in Susceptibility to Health Misinformation on Social Media: National Survey-Based Analysis. J Med Internet Res 2024;26:e55086; URL: https://www.jmir.org/2024/1/e55086; DOI: 10.2196/55086
- https://kevinmd.com/2024/10/the-health-crisis-no-ones-talking-about-why-teens-need-better-health-education.html
- Vamos SD, McDermott RJ. Rebranding School Health: The Power of Education for Health Literacy. J Sch Health. 2021 Aug;91(8):670-676. doi: 10.1111/josh.13056. Epub 2021 Jun 21. PMID: 34155651.Centers for Disease Control and Prevention (2023). Adult Physical Inactivity Prevalence Maps by Race/Ethnicity Link: https://www.cdc.gov/physicalactivity/data/inactivity-prevalence-maps/index.html
- World Health Organization (2023). Physical Activity Fact Sheet Link: https://www.who.int/news-room/fact-sheets/detail/physical-activity
- Thompson, L.B., et al. (2023). Movement Education in Public Health: A Systematic Review. Preventive Medicine Reports, 32, 102084 Link: https://doi.org/10.1016/j.pmedr.2023.102084